Selasa, 18 November 2008

Zoom Malaysia : Kisah bijih El Dorado Timur - Sungai Lembing

Kaedah pengangkutan utama semasa zaman kegemilangan lombong
ini ialah sebuah kapal stim yang disediakan syarikat, yang membolehkan
penduduk pekan lombong ini ke Kuantan menerusi Sungai Kenau.




AIR terjun Pelangi yang mempunyai ketinggian 200 meter.




SUNGAI Lembing yang terletak 42 kilometer (km) di barat laut
Kuantan, Pahang satu ketika dahulu merupakan pengeluar utama bijih
timah.


Nama Sungai Lembing tercatat dalam sejarah negara selepas pihak
British meneroka kawasan itu pada tahun 1888 dan menemui rizab bijih
timah yang kaya setanding dengan lombong-lombong bawah tanah di
Cornwall, England.


Ekoran penemuan tersebut, dan dengan kebenaran daripada Sultan
Pahang semasa itu, Pahang Consolidated Company Ltd (PCCL) yang beribu
pejabat di London dan diperbadankan pada 1905 ditawarkan pajakan 77
tahun untuk mengusahakan lombong tampang di Sungai Lembing.


Walaupun lombong tampang berbahaya dan mahal untuk dikendalikan,
pihak British tetap meneruskan memandangkan rizab timah di situ boleh
bertahan sehingga 100 tahun.


Lombong itu beroperasi selama lebih 80 tahun sehingga harga pasaran
dunia bijih timah jatuh teruk pada 1986 dan memaksa penutupannya.


Digelar El Dorado Timur, Sungai Lembing merupakan tempat terletaknya
lombong bawah tanah yang terbesar, terpanjang dan terdalam di dunia.
Lombong Sungai Lembing terdiri daripada tiga lombong bawah tanah dengan
Lombong Myah pada tahap kedalaman 700 meter di bawah permukaan bumi
merupakan yang paling dalam.


Di sini, terdapat 14 peringkat terowong, setiap satu sepanjang 500
meter. Jarak di antara setiap peringkat terowong ialah 100 meter.


Sementara itu, terowong-terowong dalam lombong kedua, Taibeto,
adalah sedalam 500 meter dan sepanjang 332 meter dengan jarak 30 meter
di antara setiap terowong. Lombong ketiga, Lombong Gakak masih
digunakan oleh pelombong-pelombong bebas sehingga hari ini.


Begitu hebat industri bijih timah pada masa itu sehingga hasil
daripada bijih timah yang dihantar balik ke England dikatakan dapat
menyelamatkan tanah jajahan British daripada muflis.


Memandangkan ia begitu penting, pihak British sudah pasti menjaga
dengan baik tenaga kerja tempatan seramai 2,000 orang, dengan setiap
seorang menerima gaji lumayan bebas cukai sehingga RM500 sebulan.


Syarikat itu turut menyediakan kemudahan seperti sekolah, padang
permainan, hospital dan sebuah pawagam yang menayangkan filem-filem
terbaru.


Semasa sebahagian besar daripada penduduk negara ini bergantung
kepada telaga dan lampu minyak tanah, penduduk di sini menikmati tenaga
elektrik percuma dan bekalan air bersih.


Pekerja yang menetap di sini, yang kini dalam lingkungan usia 70-an,
masih ingat ketika di zaman mewah itu, mereka tidak pernah peduli pun
untuk mematikan lampu kediaman mereka.




BEKAS kediaman pengurus besar lombong yang kini dijadikan muzium.




Hampir kesemua produk yang terdapat di England boleh dibeli oleh
pelombong di sini, melalui kredit di gedung syarikat itu. Sebuah pos
kawalan keselamatan didirikan di pintu masuk utama untuk mengawal
kemasukan orang luar.


Kaedah pengangkutan utama semasa zaman kegemilangan lombong ini
ialah sebuah kapal stim yang disediakan syarikat, yang membolehkan
penduduk pekan lombong ini ke Kuantan menerusi Sungai Kenau.


Bagaimanapun, pekan itu ditimpa beberapa kejadian malapetaka yang berakhir dengan penutupan lombong berkenaan.


Pada 1921, hampir kesemua rumah kedai di situ musnah dalam satu kebakaran. Lima tahun kemudian pekan itu dilanda banjir.


Semasa pendudukan Jepun dari 1941 hingga 1945, lombong itu dengan
sengaja dibanjirkan dengan air oleh pihak British untuk menghalang
pihak Jepun daripada menggunakannnya.


Ini disusuli dengan pemberontakan komunis dan Darurat pada 1950-an dan 1960-an, yang menyebabkan kesengsaraan penduduknya.


Akhirnya, kejatuhan teruk harga bijih timah dunia menyebabkan
lombong itu ditutup dan pekan Sungai Lembing tidak lagi terkenal
seperti sebelumnya.


Hari ini, rumah banglo yang pada satu ketika dahulu merupakan
kediaman pengurus besar lombong itu, diubah menjadi muzium yang mesti
dikunjungi. Muzium itu mempamerkan peralatan lombong dan menayangkan
video mengenai sejarah lombong dan zaman kegemilangannya.


Beberapa bahagian terowong lombong itu telah diperkukuh untuk
membolehkan pelawat menikmati pengalaman berada di dalam lombong bawah
tanah, tetapi malangnya, sebahagian besar daripada peralatan dan
jentera yang terbaik pada zamannya sudah tiada lagi.


Terdapat beberapa jambatan gantung yang menghubungkan
kampung-kampung merentasi Sungai Kenau ke pekan lombong itu, dan di
bahagian tertentu, pekan itu secara semula jadi boleh menimbulkan rasa
seram pengunjung. Malah ia sesuai dijadikan latar belakang bagi filem
seram.


Selain daripada lombong dan muzium, Sungai Lembing juga mempunyai
pelbagai tarikan semula jadi seperti bukit bukau, sungai dan air
terjun. Sebahagian daripadanya ialah:








Bukit Panorama


Terletak tidak jauh dari lokasi lombong. Bukit Panorama dipenuhi
pelawat pada hujung minggu dan mereka boleh mendaki bukit itu untuk
menikmati pemandangan matahari terbit di celah-celah bukit-bukau yang
menghijau.


Taman Alam Bukit Tapis


Gunung Tapis setinggi 1,512 meter yang terletak 16 km dari pekan
lombong itu menjadi tumpuan mereka yang meminati aktiviti treking.


Taman itu juga merupakan tempat pilihan peminat-peminat 4WD kerana
bentuk muka buminya yang mencabar dan tempat-tempat untuk menangkap
ikan. Bagi mereka yang mencari keseronokan, aliran deras sungai
menawarkan peluang untuk menyusuri jeram sungai.


Air Terjun Pelangi


Dengan ketinggian 200 m, air yang jatuh memancar kelihatan seperti
kabus dan dalam proses itu, kilauan warna pelangi terbentuk, lazimnya
ketika matahari terbit.


Kampung Mas


Terletak lima km dari Sungai Lembing, penduduk di sini terdiri
daripada kaum Orang Asli. Mereka kini terlibat dalam aktiviti menoreh
getah dan menternak lembu untuk mencari rezeki dan sering kali juga
memasuki hutan untuk menerokai dan membawa keluar khazanahnya.


Pasir Kubur


Nama tempat ini berasal daripada sebuah kubur yang terletak
berhampiran tebing sungai yang berpasir. Ini merupakan tapak kem yang
popular dan dipenuhi orang ramai pada hujung minggu yang datang untuk
berkelah dan mandi manda di sungai itu.


Gua Charas


Terletak empat km dari Sungai Lembing, Gua Charas berada di kaki Bukit Pancing setinggi 1,000 meter.


Anak-anak tangga yang curam membawa pengunjung ke kuil Buddha di dalamnya.


Terdapat beberapa batu yang bentuknya seperti berhala Buddha,
mengelilingi sebuah patung Buddha berbaring sepanjang sembilan meter.
Naik lagi tangga, anda akan menikmati pemandangan indah bukit-bukau di
sekitar dan kecantikan memukau Sungai Lembing.


Taman Rusa Sungai Jin


Kira-kira lima km dari Sungai Lembing, haiwan ini pada asalnya
dibawa dari Mauritius dan Australia dan dipelihara di sini untuk
dagingnya. Kemudahan seperti sebuah anjung memerhati setinggi 7.5 m
disediakan dan sebuah kandang di mana pelawat boleh mendekati serta
memberi makan rusa. - Bernama

Tiada ulasan:

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...